روده تحریک پذیر و ملاحظات تغذیه ای

سندرم روده تحریک پذیر (IBS) با درد مزمن شکمی و تغییر عادات روده بدون علت قابل شناسایی مشخص می شود.

تغییر عادات روده ممکن است به صورت اسهال، یبوست، یا اسهال و یبوست متناوب رخ دهد. علائم دیگر عبارتند از نفخ، سیری زودرس، تخلیه ناقص، حالت تهوع، سوء هاضمه، دیسفاژی و ریفلاکس.

رژیم درمانی بر تسکین علائم تمرکز می کند .

اجتناب از محرک های غذایی، از جمله لاکتوز و شیرین کننده های مصنوعی (مانند سوربیتول، ساخارین، سوکرالوز) در اولویت قرار دارند.

ورزش روزانه درد مرتبط با IBS را بهبود می بخشد.

به نظر می رسد که سندروم روده تحریک پذیر دارای علل تغذیه و استرس است. مانند برخی دیگر از بیماری های روده ای، در افرادی که از رژیم های غذایی غربی پرچرب استفاده می کنند بیشتر از افرادی که از رژیم های غذایی پر فیبر و کم چربی استفاده می کنند (که در جوامع غیرصنعتی سنتی است) دیده می شود. رژیم غذایی و مداخلات روانشناختی هر دو منجر به بهبود علائم شده است و این احتمال وجود دارد که بیماران از ترکیبی از رویکردهای پزشکی، تغذیه و رفتاری بیشترین بهره را ببرند.

اقدامات زیر ممکن است مفید باشد:

1. افزایش فیبر محلول

فیبر محلول در کاهش علائم کلی مؤثر است. فیبرمحلول عنوان یک پری بیوتیک عمل می کند و ترکیب فلور طبیعی روده را بهبود می دهد.

• 2)   فیبر نامحلول کنترل شده

افزایش فیبر نامحلول (مانند سبوس) می تواند به تسکین یبوست در برخی از بیماران کمک کند، اگرچه ممکن است علائم را در برخی دیگر بدتر کند.

نکته قابل توجه این است که فیبر باید به آرامی و در مقادیر کم به رژیم غذایی اضافه شود.

• الیگوساکاریدهای قابل تخمیر(FODMAP) کم

از نظر تئوری ، اختلال در جذب کربوهیدرات و محدودیت مواد غذایی قابل تخمیر، فلور دیس بیوتیک روده را از منبع انرژی خود محروم می کند و منجر به کاهش علائم می شود.

کینوا ، بلغور جو دوسر ، بسیاری از میوه ها و سبزیجات ، عدس و نخود (قابل تحمل در مقادیر کم) غذاهایی با الیگوساکاریدهای قابل تخمیر پایین هستند که فیبر محلول بالایی دارند.

غذاهایی که در رژیم غذایی الیگوساکاریدهای قابل تخمیر کم ، باید از آنها پرهیز کرد عبارتند از: گندم، چاودار، پیاز، سیر، کنگر فرنگی ، حبوبات، شیر، پنیر، عسل، سیب، هندوانه، انبه، سیب، گلابی، میوه‌های هسته‌دار، نعنا ، قارچ و گل کلم.

رژیم‌های غذایی با الیگوساکاریدهای قابل تخمیر کم از نظر فیبر، آهن و آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند فلاونوئیدها، کاروتنوئیدها،  ویتامین C، ترکیبات فنلی و آنتوسیانین فقیرهستند. به همین دلیل توصیه می شود که از این رژیم ها برای کاهش علائم به مدت 2 تا حداکثر 6 هفته استفاده شود.

• پرهیز از محصولات لبنی

با مصرف شیر، لاکتوز هضم نشده توسط باکتری های روده تخمیر می شود و در صورت مصرف شیر منجر به نفخ ، گاز گرفتگی ، گرفتگی و اسهال می شود.حذف محصولات لبنی ممکن است علائم را در برخی از بیماران کاهش دهد.

• اجتناب از گندم و گلوتن

شیوع بیماری سلیاک ممکن است در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر بیشتر باشد و یا ممکن است حساسیت به گلوتن غیر سلیاک یا گندم داشته باشند که ناراحتی گوارشی را تشدید می کند.

• مصرف پروبیوتیک ها باعث بهبود فلور طبیعی دستگاه گوارش و بهبود علائم میشود.

• روغن نعناع

روغن نعناع با پوشش روده در کاهش علائم بیش از نیمی از بیماران مفید بوده‌. اثرات آن شامل انسداد موضعی کانال کلسیم است که باعث شل شدن عضلات صاف می شود و یک اثر ضد میکروبی مستقیم در برابر رشد بیش از حد باکتری روده کوچک دارد.

سندرم روده تحریک پذیر یک وضعیت خسته کننده است که می تواند با استرس و احتمالاً با رژیم غذایی نامناسب تشدید شود. بیماران ممکن است با استفاده از داروها، افزایش فیبر محلول و حذف غذاهای مشکوک سود ببرند. هیچ استراتژی غذایی واحدی برای بیماری وجود ندارد و آنچه برای یک بیمار مؤثر است ممکن است برای دیگران مؤثر نباشد.